بسمه‌تعالی

 

ایده‌ی «شهر خلاق» را می‌توان یکی از دستاوردهای بزرگ‌ نظری – اجرایی قرن بیست و یکم نامید. دستاوردی که شالوده‌ی توسعه را بر مبنای خلاقیت و فرهنگ استوار نموده و با عبور از دو دهه‌ی قرن حاضر، نتایج قابل توجهی را نیز حاصل کرده است. یکی از دلایل این موفقیت شبکه‌سازی و گسترش ارتباطات میان‌شبکه‌ای _ توسط نهاد متولی یعنی یونسکو _ بوده تا جائی که توانسته تجارب و خلاقیت‌های محلی را در عرصه‌ی جهانی متبلور سازد و از این منظر، تبادلات فرهنگی، مرزهای جغرافیایی را نیز درنوردیده‌اند.

از دیدگاه اقتصادی نیز شهرهای خلاق مدل‌های کاربردی قابل تأملی را عرضه نموده‌اند و با وجود آزمون و خطاهای صورت گرفته، در حال اصلاح و تکامل نظام اقتصاد خلاق خود هستند و یکی از مشهورترین و کاربردی‌ترین آن‌ها، صنایع و خوشه‌های خلاق است. دستاوردهای شهر خلاق از این فراتر رفته و به موضوعات گردشگری خلاق، محیط زیست پایدار، آموزش‌های شهروندی، توانمندسازی زنان و جوامع محلی، برندینگ شهری و بسیاری از موضوعات دیگر مرتبط با توسعه پایدار نیز پرداخته است.  

  در دهه‌ی سوم قرن حاضر، در حالی که نقش دولت‌های محلی و نظام مدیریت شهری بیش از پیش مهم و ضروری‌ گردیده، عنصر خلاقیت جایگاه خود را والاتر از همیشه اثبات نموده است، چرا که از سویی به ابزاری ضروری و حتی اجباری مبدل شده و از سوی دیگر موجب کاهش و حل بحران‌های شهری گردیده است. نمونه‌ی اخیر آن نیز در بحران همه‌گیری ویروس کرونا با اقدامات عاجل و خلاقانه‌ی اعضای شبکه‌ی شهرهای خلاق، مثال‌زدنی است.

شهر رشت در سال 2015 میلادی (1394) به شبکه شهرهای خلاق یونسکو در زمینه خوراک (گسترونومی) پیوست. دو شهر رشت و اصفهان نخستین شهرهای کشورمان بودند که به عضویت این شبکه‌ جهانی درآمدند. این در حالی است که عناصر خلاقیت، فرهنگ‌دوستی و علم‌پروری با تاریخ شهر و شهرنشینی رشت گره خورده است. شهری با ظرفیت‌های بالای انسانی و اجتماعی.  محیط شهری‌‌ای که پیش‌تر از بسیاری از شهرهای کشورمان به واسطه‌ی موقعیت جغرافیایی‌اش به دروازه اروپا در ایران مبدل شده بود و مظاهر و ابزار نوگرایی در این شهر متبلور گردید. شهری که ندای افتخارات مشاهیر و مفاخرش به گوش ایرانیان و جهانیان رسیده و بی‌شک با این پیشینه‌ی تاریخی، با عنصر خلاقیت عجین و همراه بوده است.

 آن‌چه امروز در پیوستن به این شبکه‌ی جهانی اهمیت ‌می‌یابد، برقراری ارتباط با دیگر شهرهای عضو است که می‌تواند رشت را در حوزه‌ی برنامه‌ریزی، الگوبرداری و بومی‌سازی تجارب محلی، در چارچوبی بین‌المللی بهره‌مند سازد. امید است که شهر رشت، کوشا در شناسایی و بکارگیری شهروندان و ایده‌های خلاق، و پویا در گسترش صنایع خلاق، در مسیر توسعه و پیشرفت، گام‌های استوارتری بردارد تا از این منظر، دست‌یابی به شهری ایده‌آل، امکان‌پذیر گردد.       

یوسف یزدانی

رئیس شهر خلاق و سرپرست شهرداری رشت